#oszczędzanie – w dalszym ciągu domeną młodych
Rok 2023 to czas m.in. dynamicznych zmian w polskiej gospodarce. Zaczynając od najwyższej inflacji od 26 lat w lutym, przez szokową obniżkę stóp procentowych we wrześniu, aż po silną aprecjację złotego do końca roku, na którego wpływ miały m.in. wybory.
Pomimo wyzwań, jakie stawiał przed nami ubiegły rok, ponad połowie Polaków (72%) udało się odłożyć środki finansowe. Jest to znaczący wzrost względem 2022 roku, aż o 9 p.p. Liderami oszczędzania niezmiennie pozostają osoby w wieku 18-34 lata. Aż 98% respondentów w tym przedziale wiekowym deklaruje odłożenie środków finansowych w 2023 roku. W grupie nieco starszej (25-34 lata), procent ten nadal utrzymuje się wyjątkowo wysoko, bo na poziomie 82%. Widać więc spore wzrosty względem 2022 roku. Analogicznie 16 p.p. i 7 p.p.
– Pomimo tego, że młode osoby rzadziej od pozostałych grup wiekowych utrzymują własne rodziny i gospodarstwa domowe, spadek wartości pieniądza spowodował, że i one musiały ograniczyć nieskrępowaną wcześniej konsumpcję i zacząć bardziej świadomie zarządzać swoimi finansami – wskazuje Aleksander Pawlak, prezes firmy Tavex. – Wysoki wynik osób oszczędzających w grupie młodych może wynikać również z tego, że odkładanie nawet małych kwot, to dla nich oszczędzanie. Brak dużych zobowiązań finansowych oraz względne bezpieczeństwo w tym aspekcie sprawia, że większa (niż rok temu) grupa najmłodszych respondentów zaczęła także pomnażać swoje oszczędności – podkreśla.
Poziom inwestowania wśród młodych Polaków
Aż 33% młodych Polaków w wieku 18-24 lata postanowiło zainwestować zaoszczędzone fundusze w 2023 roku. Jest to widoczny wzrost w porównaniu z rokiem 2022. Wówczas jedynie 24% ankietowanych z tej grupy zdecydowało się na ten ruch. Spadek natomiast widać przy osobach w wieku 25-34 lata. W 2022 roku na pomnożenie odłożonych środków finansowych postawiło 41%. W roku 2023 poziom ten zmalał do 37%. Zmiana ta może wynikać ze wspomnianej wcześniej niełatwej sytuacji dla gospodarstw domowych.
W ubiegłym roku mocniej niż w poprzednich latach doświadczyliśmy sytuacji, w której bieżące wydatki pochłaniały lwią część naszych dochodów. Ciężko jest myśleć o inwestycjach, gdy ma się na utrzymaniu rodzinę czy zaległe raty do zapłacenia. Prawdopodobnie więc większość osób przeznaczała oszczędności raczej na spłatę zobowiązań niż na ich pomnażanie. Według KRD zaległości w spłacie kredytów, pożyczek, zakupów ratalnych, czynszów, rachunków za prąd i gaz oraz abonamentów telefonicznych Polaków w 2023 roku wynoszą 44,8 mld zł.
– Inflacja to proces, w którym towary czy usługi zyskują na wartości (czyli drożeją). Z naszymi pieniędzmi należy zrobić więc to samo – spowodować, żeby sukcesywnie zyskiwały na wartości. Nie robią tego leżąc na koncie w banku. Warto więc pamiętać, że inwestowanie oszczędności jest jednym z najbardziej racjonalnych kroków, które można podjąć, aby zabezpieczyć swoją przyszłość finansową. Nie można tego jednak robić ponad siły – wskazuje Aleksander Pawlak. – Przed zainwestowaniem naszych oszczędności warto odpowiedzieć na pytanie, czy te pieniądze nie będą nam niedługo potrzebne. Inwestując na rynku, w celu walki z inflacją, szczególnie ważne jest myślenie długofalowe – w perspektywie wielu lat, a nie miesięcy. W takich przypadkach idealnie sprawdzą się aktywa z kategorii bezpiecznej przystani, jak np. złoto – dodaje.
Wybór czyni mistrzem
W ramach najchętniej wybieranych sposobów pomnażania środków finansowych w 2023 roku młodzi w wieku 18-24 lata wybierali lokaty (66%) oraz złoto (49%). Na trzecim miejscu jest fundusz inwestycyjny (41%). Poza podium znalazły się akcje na giełdzie (32%) i kryptowaluty (29%).
Wyniki te świadczą o zmieniającej się świadomości najmłodszych inwestorów. Jeszcze rok temu wśród ich wyborów widoczny był trend stawiania na aktywa o wyższym ryzyku inwestycyjnym – były to akcje na giełdzie (43%) i kryptowaluty (38%).
Co ciekawe, osoby w tym wieku nie wybierały nieruchomości jako inwestycji. Powodem może być m.in. brak funduszy na wkład własny lub oczekiwanie na decyzję kredytową. W związku z dużym zainteresowaniem programem „Bezpieczny kredyt 2%” oczekiwanie na postanowienia banków, wydłużało się do kilku miesięcy.
Osoby w wieku 25-34 najczęściej stawiały na lokaty (35%), zakup nieruchomości (16%), a także kryptowaluty (15%). Następnie swoje oszczędności inwestowali w akcje na giełdzie (10%), fundusze inwestycyjne (10%), a także złoto (10%).