źródło: www.sxc.hu
Takie wnioski płyną z najnowszej analizy przeprowadzonej podczas świątecznych zakupów dla UOKiK. Badania oraz plik audio z poradami konsumenckim do ściągnięcia ze strony www.uokik.gov.pl. Urząd regularnie zleca badania świadomości i postaw konsumenckich. Tym razem TNS OBOP zbadał dla UOKiK zachowania konsumenckie w okresie przedświątecznym.
Najnowsze badania pokazały, że Polacy z reguły planują świąteczne zakupy – przede wszystkim produktów spożywczych – 92% oraz prezentów i ozdób świątecznych – 86%. Często przed udaniem się do sklepu przygotowujemy listę zakupów. 75% z nas robi spis produktów spożywczych, a 60% prezentów i dekoracji. Wynotowanie najbardziej potrzebnych produktów nie chroni nas jednak przed zakupami „spoza listy”. W przypadku produktów spożywczych 35% wkłada do koszyka produkty wcześniej nieplanowane. Ponadto, aż 10% kupujących zapomina o liście i w szale zakupów dokonuje wyboru zapominając o wcześniej starannie przygotowanym spisie.
Lubimy okazje i obniżki, dlatego w tym roku nie brakuje osób – 24%, które zamierzając nabyć produkt szukają okazji, aby kupić go w promocji. Połowa ankietowanych deklaruje, że kupuje produkty niezależnie od tego czy są objęte obniżką. 13% respondentów przyznało się do kupienia promocyjnych produktów chociaż wcześniej tego nie planowali, a tylko 6% ankietowanych twierdzi, że wcale nie korzysta z promocji świątecznych.
Badanie sprawdzało także wiedzę konsumentów w zakresie przysługujących im praw. O tym, że w przypadku wykrycia wady towaru kupionego podczas promocji świątecznej można składać reklamację, wiedziała niewiele ponad połowa respondentów – 53%. Martwi fakt, że badani z promocją cenową kojarzą zmniejszenie ochrony prawnej, co jest błędnym przekonaniem.
Natomiast w przypadku zakupów nietrafionych, podobnie jak w latach ubiegłych, badani respondenci przyznali sobie więcej praw niż przewidują przepisy. Na pytanie ankieterów: „czy sklep ma obowiązek przyjąć towar, który okazał się nietrafionym prezentem?” – w tym roku aż 37% badanych błędnie przyznało sobie taki przywilej. Zgodnie z prawem zwrotu produktu można dokonać tylko jeśli sprzedawca się na to zgadza, np. poinformował wcześniej kupującego o takiej możliwości. Przed gorączką ostatnich przedświątecznych zakupów UOKiK przypomina:
1. Kupując prezent upewnijmy się, czy możemy go zwrócić lub wymienić, sklepy nie mają obowiązku przyjmowania zwrotu pełnowartościowego towaru –jednak mogą same ustalić reguły zwracania lub zamiany produktów, których powinny przestrzegać.
2. Jeżeli stwierdzimy, że zakupiony towar jest niezgodny z umową (np. ma inne parametry techniczne niż opisywał to sklep) albo jest uszkodzony, możemy złożyć reklamację w ciągu dwóch lat od zakupu, ale nie później niż dwa miesiące od momentu wykrycia usterki. Składamy ją w sklepie gdzie kupiliśmy towar, najlepiej pisemnie, należy też dołączyć paragon lub inny dowód zakupu.
3. Towary kupione w promocji podlegają reklamacji.
4. Żywność też można reklamować: paczkowaną – w terminie 3 dni od chwili otwarcia, sprzedawaną luzem – 3 dni od momentu zakupu.
Więcej informacji przydatnych podczas świątecznych zakupów w sekcji pytania i odpowiedzi w serwisie UOKiK. Klienci sklepów uzyskają bezpłatną pomoc w dochodzeniu swoich praw u powiatowych lub miejskich rzeczników konsumentów w urzędach miejskich lub starostwach powiatowych albo pod numerem telefonu 0800 007 707 czynnym od pn. do pt. od 9.00 do 17.00. Ponadto, konsumenci mogą skorzystać z bezpłatnej porady w oddziałach terenowych Federacji Konsumentów. Nieprawidłowości można także zgłaszać do Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji Handlowej.