Przy odpowiednim wysiłku i wiedzy można powiązać pozostawioną w internecie treść z każdą wybraną osobą. Zazwyczaj to my sami decydujemy o upublicznieniu prywatnych danych w sieci, ale informacje nas dotyczące mogą być też łatwo dostępne niezależnie od naszej woli. Czy można je odnaleźć i wykorzystać w niekorzystny dla nas sposób? Ile wie o nas internet?
(Nie)publicznie informacje… Dostęp do internetu jest coraz bardziej powszechny. Korzysta z niego aż 84,5% mieszkańców Polski – tak wynika z danych raportu „Digital 2021” zrealizowanego przez We Are Social i Hootsuite. Posiadamy coraz większą świadomość o tym, że każdy nasz ruch w sieci pozostawia po sobie ślad.
Jednak nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, jak wiele informacji jest zbieranych na nasz temat. Co więcej, przy odpowiednim wysiłku prawie każdy może wejść w ich posiadanie.
Niektóre informacje nas dotyczące, można pozyskać przez ogólnie dostępne źródła. Przestępcy mogą wykorzystać te informacje w celu podejmowania prób złamania prawa np. uzyskania pożyczki od nierzetelnego pożyczkodawcy. – Na podstawie Rejestru Przedsiębiorców KRS możemy uzyskać np. numer PESEL, a co za tym idzie, także zaszytą w nim datę urodzenia członków zarządu. Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej umożliwia dotarcie do szeregu informacji o osobach prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą. Ujawniony w niej adres prowadzenia działalności niejednokrotnie stanowi także miejsce zamieszkania przedsiębiorcy. Centralny Rejestr Beneficjentów Rzeczywistych również pozwala na pozyskanie informacji o numerze PESEL, tym razem udziałowców spółek – tłumaczy r.pr. Paweł Radecki, ekspert ds. compliance ODO 24. – Uzyskanie informacji o numerze księgi wieczystej budynku umożliwia pozyskanie imion, nazwisk i numerów PESEL wszystkich właścicieli lokali w budynku poprzez system Elektronicznych Ksiąg Wieczystych – dodaje.
Czy da się pozyskać więcej danych? Zakładając, że chcielibyśmy zdobyć jeszcze bardziej szczegółowe informacje personalne, które są dostępne w sieci, potrzebowalibyśmy skorzystać z wyspecjalizowanej usługi. OSINT (ang. Open-Source Intelligence), inaczej biały wywiad, wymaga zaangażowania analityków do przeszukiwania internetu pod kątem fragmentów informacji o danej osobie. Znalezione szczegóły są kojarzone i łączone w całość w celu pozyskania dalszych informacji.
– Korzystając z tzw. białego wywiadu możemy dojść „po nitce do kłębka”. Posługując się przykładem: na stronie internetowej firmy znajduje się adres służbowy wybranej osoby. Pozyskane imię, nazwisko i adres e-mail mogą być przedmiotem dalszych poszukiwań w celu odnalezienia kont internetowych danej osoby na portalach społecznościowych. Kolejne uzyskane informacje, np. zdjęcia, są przedmiotem dalszej analizy, w celu wyodrębnienia cech identyfikujących osobę – zaznacza r.pr. Paweł Radecki.
Analitycy OSINT korzystają z wielu dostępnych w sieci narzędzi, aby ułatwić swoją pracę. Jedna z aplikacji umożliwia m.in. błyskawiczne przeszukiwanie wskazanych domen internetowych w celu pozyskania wszystkich upublicznionych w domenie adresów e-mail. Wyspecjalizowane narzędzia dostępne poprzez przeglądarkę pozwala na szybkie sprawdzenie na jakich mediach społecznościowych zarejestrowane jest konto o konkretnej nazwie użytkownika (np. Jan.Kowalski lub J.Kowalski). Zaawansowane narzędzia wykorzystujące algorytmy sztucznej inteligencji (AI) analizują przesłane zdjęcie w celu rozpoznania cech charakterystycznych dla wizerunku danej osoby i wyszukania w internecie jej innych fotografii.
– Analiza OSINT nie jest prostym zadaniem – potrzeba dużo wysiłku i znajomości wyspecjalizowanych narzędzi, aby działać skutecznie. Mimo tego powinniśmy uważać, jakie dane udostępniamy w sieci – nasze bezpieczeństwo i spokój mogą być warte więcej niż możliwość podzielenia się informacjami o sobie na kolejnym portalu społecznościowym – podsumowuje ekspert.
