źródło: Pixabay
Niestety zarówno Polki jak i Polacy nie są pilnymi studentami przedsiębiorczości. Tylko 11% kobiet zakładających własną firmę miało wysoki poziom wiedzy biznesowej, wśród mężczyzn ten odsetek był nieco wyższy i wyniósł 17%. Kobiety częściej niż mężczyźni zakładały swoje przedsiębiorstwa bez przygotowania biznesowego (28% vs. 21%). Wyniki badania wskazują również, że płeć ma wpływ na kompetencje biznesowe. Kobiety częściej niż mężczyźni uważają siebie za kreatywne (23% vs. 15%), pracowite (7% vs. 4%) czy wielozadaniowe (5% vs. 2%).
– Polki znajdują̨ się wśród liderek Unii Europejskiej, jeśli chodzi o zdolności przywódcze. Po pierwsze, udział kobiet na stanowiskach kierowniczych w Polsce wynosi 43% i jak wynika z danych Eurostatu za 2021 rok jest to drugi najwyższy wynik w UE. Po drugie, Polki częściej chcą̨ być własnymi szefami. 8% kobiet w Polsce prowadzi działalność gospodarczą i to jest także drugi najwyższy wynik wśród krajów UE.
A jeśli przyjrzymy się, jakie rodzaje działalność wykonują̨ przedsiębiorczynie, to na liście są̨ nie tylko „kobiece biznesy” jak salony kosmetyczne, ale również̇ te uchodzące za bardziej męskie jak sprzedaż pojazdów czy usługi budowlane. Z naszego najnowszego raportu jasno wynika, że kobiety i mężczyźni mają bardzo wiele wspólnego na biznesowym gruncie, ale jest też wiele czynników, które różnicują podejście Polek i Polaków do zarzadzania własnym biznesem. To wszystko sprawia, że oferują rynkowi inną wartość biznesową niż mężczyźni sprawiając, że polski sektor przedsiębiorczości jest bardziej komplementarny – mówi Ewa Kadziewicz, dyrektor departamentu marketingu w EFL.
Przedsiębiorcze Polki korzystają z okazji lub spełniają marzenia
Z raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Sytuacja kobiet w Polsce z perspektywy społeczno-ekonomicznej” wynika, że w naszym kraju 8% kobiet ma swoją firmę, co stanowi drugi wynik w Unii. Więcej przedsiębiorczych kobiet jest jedynie w Grecji (10%). Dla przykładu dwa razy mniej Niemek prowadzi własny biznes (4%) i cztery razy mniej Norweżek (2%). Z raportu EFL „Kobiety w MŚP. Pod lupą” wynika, że ponad połowa firm kierowanych przez kobiety to mikro przedsiębiorstwa (55%). Wśród mężczyzn ten odsetek wynosi 47%. Natomiast Polacy częściej zarządzają̨ większymi podmiotami – niemal co trzeci prowadzi organizację zatrudniającą od 50 do 249 pracowników. Takimi z kolei zarządza co szósta Polka.
Polki do „pójścia na swoje” najczęściej skłoniła okazja, z której warto było skorzystać – 47% wskazań). Okazja była powodem założenia działalności dla 50% zapytanych mężczyzn. Drugą przyczyną „pójścia na swoje” było spełnienie marzeń. I tu podejście różni się między Polkami a Polakami. Kobiety tworząc własny biznes zrealizowały swoje marzenia – tak zadeklarowało 43% respondentek. W przypadku mężczyzn takiej odpowiedzi udzieliło tylko 33%. Przedstawiciele płci męskiej częściej natomiast niż kobiety otworzyli działalność, bo chcieli spróbować sił na swoim (46% vs. 36%).
Niski poziom wiedzy biznesowej
Wyniki badania EFL jasno wskazują, że wiedza i umiejętności zarządzania biznesem są bardzo dużym wyzwaniem dla osób rozpoczynających własną działalność gospodarczą. Zarówno Polki jak i Polacy nie są „pilnymi studentami przedsiębiorczości”. Najczęściej przedstawiciele obu płci wskazali na średni poziom „wtajemniczenia” w wiedzę biznesową (61% kobiet i 63% mężczyzn). Jednak patrząc dalej, informacje Polek o prowadzeniu biznesu w pierwszych miesiącach działalności okazują się słabsze niż Polaków. Tylko 11% kobiet określiło swoją wiedzę i umiejętności na dobrym poziomie, podczas gdy w grupie mężczyzn ten odsetek wyniósł 17%. Co więcej, zdecydowanie częściej kobiety niż mężczyźni zakładały swoje firmy bez przygotowania biznesowego lub z niską wiedzą i umiejętnościami (26% vs. 21%).
Monika Constant ze Związku Polskiego Leasingu wskazuję, że zjawisko niskiego poziomu wiedzy biznesowej wynika przede wszystkim z braku dostępu do praktycznej edukacji w szkołach czy na uczelniach:
– Tzw. podstawy przedsiębiorczości koncentrują się głównie na teorii, zaniedbując praktyczne umiejętności niezbędne do prowadzenia własnego biznesu. Ponadto, stereotypy płciowe mogą odgrywać rolę: dziewczęta częściej wybierają zawody humanistyczne, rzadziej poszukują praktycznej wiedzy z zarządzania i finansów, które przydają się w prowadzeniu biznesu. Widać jednak, że coraz więcej kobiet angażuje się w przedsiębiorczość i prowadzenie własnych firm, a wtedy wzrasta również ich zainteresowanie zdobywaniem wiedzy biznesowej poprzez uczestnictwo w kursach i konferencjach czy korzystanie z mentoringu i wsparcia innych kobiet – mówi Monika Constant, prezes zarządu Związku Polskiego Leasingu.
Polki uważają siebie z bardziej kreatywne i wielozadaniowe niż Polacy
TOP 3 cech, które Polki i Polacy uważają za swoje przewagi kompetencyjne na stanowiskach zarządczych, są podobne w przypadku obu płci. To komunikatywność, kreatywność i kompetencje. Jednak „płeć tkwi w szczególe”. Po pierwsze, kobiety częściej niż mężczyźni uważają siebie za bardziej kreatywne (23% vs. 15%). Z drugiej strony, mężczyźni częściej uważają siebie za komunikatywnych (33% vs. 27%). Przeglądając się dalej w biznesowym lustrze, kobietom bardziej na sercu leży dobro firmy (18% vs. 15%), częściej niż mężczyźni uważają siebie za pracowite (7% vs. 4%), wykazują większą chęć rozwoju (7% vs. 4%) oraz częściej w zarządzaniu biznesem są wielozadaniowe (5% vs. 2%). Mężczyźni natomiast częściej niż kobiety uważają siebie za konsekwentnych (17% vs. 14%), bardziej odważnych (6% vs. 3%) oraz mają większą samodyscyplinę (6% vs. 3%).
Metodologia badania:
Raport „Kobiety w MŚP. Pod lupą” został przygotowany na podstawie analizy wyników badania ilościowego zrealizowanego przez ICAN Institute na zlecenie EFL SA z właścicielami, współwłaścicielami i osobami odpowiedzialnymi za finanse w segmencie firm MŚP z całego kraju. W sumie zrealizowano 500 wywiadów. 250 rozmów z przedstawicielami mikro firm, 125 rozmów z przedstawicielami małych firm oraz 125 rozmów z przedstawicielami średnich firm. 180 wywiadów przeprowadzono z kobietami, a 320 wywiadów z mężczyznami. Przebadane firmy reprezentowały cztery branże: budownictwo, handel, produkcję oraz transport. Przygotowane w ten sposób dane pozwalają analizować i opisywać na poziomie całej populacji firm w Polsce. Badanie wykonano metodą telefonicznych ankiet (CATI) w lipcu i sierpniu 2023 roku.