W sytuacji, gdy firmy mają kłopoty finansowe, mogą wystąpić do ZUS o rozłożenie należności składkowych na raty. W ubiegłym roku wniosków w tej sprawie było więcej niż w roku 2009. ZUS przyznał jednak mniej układów ratalnych. Taką tendencję potwierdzają także dane Centrali ZUS. Wynika z nich, że w 2010 roku układ ratalny przyznano 9,9 tys. firm, a w poprzednim – 13 tys. Przedstawiciele ZUS wskazują, że bardzo wiele wniosków nie spełnia warunków formalnych umożliwiających rozpatrzenie sprawy.
Zdaniem Adama Ambrozika, eksperta Pracodawców RP, uchybienia formalne wnioskodawców nie tłumaczą w pełni, dlaczego ZUS przyznaje mniej układów ratalnych. Uważa on, że zakład przyjął ostrzejszą politykę ze względu na trudną sytuację finansową Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.
Firmy oprócz rozłożenia na raty należności składkowych mogą ubiegać się w ZUS o ich odroczenie lub nawet umorzenie. ZUS może odroczyć płatność składek – których termin zapłaty jeszcze nie upłynął – nawet o sześć miesięcy. W tym czasie firma musi jednak na bieżąco regulować składki. Zakład tylko w wyjątkowych sytuacjach może umorzyć firmom dług.