źródło: Pixabay
Każdy z nas ma ograniczoną ilość czasu wolnego i nie chcemy go inwestować w niepewne pomysły finansowe. Z drugiej strony, nie fajnie byłoby przepuścić dobrą okazję więc rusza nasz proces analizy. Dobrze zatem, aby oparta ona była na faktach, a nie domysłach.
Od razu jedna ważna kwestia – nie namawiam Cię na działanie w określonym modelu biznesowym, w jakiejś konkretnej firmie czy w ogóle na działanie w MLM. Przekazuję Ci z dużym dystansem to, co udało mi się przez 27 lat zobaczyć, doświadczyć i sprawdzić. Podpowiadam, gdzie szukać faktów i które informacje są istotne, a które są tylko ładnie wyglądającym i dobrze brzmiącym kamuflażem. Zacznijmy więc od…
Biznesy sieciowe, network marketing, marketing sieciowy czy multi level marketing (MLM). Takimi i pewnie jeszcze kilkoma innymi nazwami określane są modele działalności biznesowej, polegające na pośrednictwie lub organizowaniu przepływu produktów od producenta do klienta z pominięciem sprzedaży sklepowej. W tradycyjnie pojętym handlu pomiędzy producentem a klientem jest zawsze miejsce na pośredników. W network marketingu miejsce to zajmuje przedsiębiorca sieciowy, działający tu w pełnym wymiarze czasowym, bądź po godzinach.
W świecie istnieją tysiące firm bazujących na modelu network marketing. W każdym roku pojawiają się nowe przedsiębiorstwa MLM, w każdym roku również niektóre zamykają swoją działalność. Globalny obrót tej branży jest w ciągłym trendzie wzrostowym, a to akurat bardzo dobry prognostyk. Sprzedaż netto wszystkich przedsiębiorstw sektora DS/MLM na świecie w roku 2018 to rekordowe 192,9 mld dolarów. Wolumen branży sprzedaż bezpośrednia i marketing sieciowy stale rośnie. Rynek DS/MLM w Europie jest trzecim co do wielkości na świecie, o łącznej sprzedaży ponad 34 mld euro w 2019 roku, z czego 30,3 mld euro osiągnięto w samej Unii Europejskiej.
To tylko garść danych, które przy odrobinie cierpliwości możesz sprawdzić – wniosek jest jeden; w tej branży jest kasa. Z tego też powodu, do takich biznesów codziennie przyłącza się tysiące nowych osób w nadziei na sukces finansowy, ale co należy zauważyć, każdego dnia również odchodzi z nich pokaźna liczba osób zawiedzionych brakiem zadowalających rezultatów. Ja sam mam w moich grupach ludzi, którzy zarabiają bardzo przyzwoite pieniądze, ale mam też takich, którzy tylko tracą czas.
Pomyśl… Ten sam biznes, ta sama grupa, ten sam lider i całkowicie odmienne rezultaty. Wydaje się to niemożliwe, a jednak tak jest.
Dlatego nie dziwią mnie pytania typu: „Czy network marketing to realna możliwość dla każdego, czy raczej tylko dla nielicznych?” Albo „Czy istnieje zależność pomiędzy konkretną firmą a możliwościami – jeżeli tak, to jak odróżnić tę lepszą od tej gorszej?” Lub „Czy istnieją sprawdzone metody budowania swojej organizacji? Czy to jest trudne i gdzie można się tego nauczyć?”
Spróbujmy przyjrzeć się temu tematowi bliżej. W naszym dobrym świecie poza wodą i powietrzem oraz atakującą regularnie grypą nic nie jest realną możliwością dla każdego. Stomatologia nie jest dla każdego, to trudne studia, wypada być sprawnym manualnie, trzeba zainwestować w gabinet, dużo pracować, ciągle się rozwijać. Stołki dyrektorskie i prezesowskie są nie dla każdego – potrzebne są układy, a nie umiejętności. Włosy – nie dla każdego, to samo szczupła sylwetka itd.
Nic więc dziwnego, że biznes MLM jest także nie dla każdego, tzn. każdy może budować taki system, ale większość osób będzie tu cienka jak barszcz bez wkładki mięsnej. Dlatego też, gdy buduję swoje grupy, ciągle kontroluję siebie – czy ja przypadkiem nie namawiam ludzi zapominając, że mam szukać „szukających”? Takie biznesy są odpowiedzią na potrzebę – myślę o osobach, które w swojej podstawowej profesji nie mogą uzyskać gratyfikacji i swobody potrzebnej im do życia wg własnego scenariusza.
Ludziom zwykle brakuje albo czasu, albo wolnych środków finansowych, albo chcą mieć własny biznes, ale nie mają pomysłu jaki.
W inteligentnie zbudowanym biznesie network marketing pojawiają się dochody pasywne, a to znakomicie uzupełnia niedobory finansowo-czasowe. Jest wszakże jedno małe „ale”– tego biznesu trzeba się nauczyć i trzeba go budować regularnie oraz systematycznie tak jak formę fizyczną. Wszystkie więc osoby z naturą bałaganiarza, niecierpliwe, wszystko lepiej wiedzące – po prostu marnują tutaj swój czas. Lepiej niech dadzą sobie spokój, bo nic z tego nie będzie.
Za to z pełną odpowiedzialnością powiem tak: jeżeli potrafisz się skoncentrować na zadaniach, jesteś otwarty na edukację, jesteś optymistą i masz swoje „dlaczego” to jak najbardziej możesz w network marketingu odnieść sukces. Będzie to świetna przygoda, a rezultaty zaskoczą Cię pozytywnie. Wybierz tylko odpowiednią firmę i odpowiednią strategię. Bo niestety nie wszystkie firmy dają faktyczną możliwość, niektóre czasami tylko dobrze wyglądają.
Jak oceniać firmy network marketingu? Normalną sytuacją jest to, że przyglądając się konkretnej spółce staramy się odgadnąć czy to właśnie tutaj uda nam się rozwinąć swój biznes, czy może lepiej od razu szukać innej. Niestety wielce prawdopodobne jest to, że nie mamy doświadczenia w takich ocenach. Nie wiemy na co zwracać uwagę, co jest ważnym wskaźnikiem, a co dobrze brzmiącym, za to niekoniecznie istotnym. Przypomina to sytuację, gdy pacjent sam ocenia wyniki badań swojej krwi, widzi cyfry, porównuje je z normami, ale do prawidłowej interpretacji czy diagnozy jeszcze daleko.
Ludzie mają tendencje do uproszczeń, do wyciągania prostych wniosków i zwykle o atrakcyjności jakiejś firmy czy biznesu decyduje np. opinia ich znajomych, fakt czy znają kogoś odnoszącego sukcesy w tejże firmie, albo zgoła tzw. metoda na nosa – czuję, że to dobry/zły biznes. A może lepiej byłoby zacząć od postawienia kilku pytań i później analizowania biznesu pod kątem tych właśnie pytań? Oto podstawowe zagadnienia pojawiające się na tym etapie:
- Czy można tu zarobić?
- Czy dochód będzie miał charakter trwały lub może kilkurazowy?
- Czy można spojrzeć na ten biznes w dłuższej perspektywie i związać los swojej rodziny z tą firmą?
Mając w głowie te pytania, zaczynamy przyglądać się firmie. Każdy przypadek rozpatrujemy oddzielnie, ale niektóre parametry należy analizować zawsze. Te podstawowe parametry albo zachęcają do próby akcji z daną firmą, albo eliminują firmę z obszaru naszych zainteresowań.
WIEK FIRMY. Jak długo istnieje? Nowa gwiazda 5-10 lat (młoda), powyżej 10 lat (dojrzała), powyżej 20 lat (klasyka gatunku). To są ważne wskaźniki biorąc pod uwagę fakt, jak dużo firm pada w pierwszym roku swojej działalności. Mówi się, że przetrwanie na rynku 5 lat już powinno nam podpowiedzieć na ile firma jest stabilna, a potem im spółka starsza, tym mniejsze prawdopodobieństwo upadku. Nie chcemy przecież zostać z niczym przy plajcie firmy. Wybierajmy asekuracyjnie te bezpieczniejsze.
ILOŚĆ RYNKÓW, NA KTÓRYCH FIRMA DZIAŁA. Im więcej krajów i im bardziej różno-kulturowe, tym więcej jest możliwości dla Ciebie. Dlaczego ograniczać się do jednego rynku? Dlaczego być uzależnionym od sytuacji ekonomicznej tylko jednego kraju?
GLOBALNE OBROTY ROCZNE – lub wynik sprzedaży netto. Jak ta liczba wygląda w rankingu Top 50 czy Top 100 firm MLM? Takie dane trzeba znać, gdyż informacja o wynikach finansowych mówi nam, czy w danym projekcie są osoby, które odnoszą finansowe sukcesy.
OFERTA PRODUKTOWA. Czy może być uzależniona od mody, trendów, czy jest uniwersalnie ponadczasowa? – to bardzo ważna kwestia. Moda na produkt przychodzi i odchodzi np. na określony rodzaj soku z jagód, czy jakiś cudowny zestaw witamin. I mamy związane z tym okresy prosperity, gdy rynek domaga się tego właśnie produktu i chwilę później wszystko idzie w zapomnienie, bo 5 konkurencyjnych firm wyprodukowało analog i wstawiło go do supermarketów. Widziałem już takie przypadki również w Polsce. Tak naprawdę ważna jest silna marka i produkt codziennego użytku, wyraźnie różniący się od produktów konkurencji np. jakością. Trzeba to sprawdzić, aby nie zostać z grupą kilku tysięcy partnerów i pustymi rękoma.
HISTORIA ROZWOJU RYNKOWEGO. Jakie są liczby? O ile % rośnie obrót w skali roku? Jak to wygląda na tle wzrostu firm konkurencyjnych? Firma wyznacza tempo, jest liderem czy raczej się kurczy? Użyj głowy i poszukaj takich informacji. To teraz nie jest żadną tajemnicą. Chcesz być dumny z partnera biznesowego czy się wstydzić?
PLANY ROZWOJOWE NA NASTĘPNE LATA. Czy w ogóle są takie plany? Jakie nowe produkty planuje firma wprowadzić? Na jakie nowe rynki chce wejść? – chcesz wiedzieć co będzie się działo, czy Twoja akcja będzie częścią ekspansji, czy może wielką niewiadomą? Podejdź do tego na chłodno – pamiętaj, zawsze masz możliwości wyboru.
ZAPLECZE LOGISTYCZNE. Jak wygląda system dostaw? Ile czasu trzeba czekać na produkty? Czy zdarzają się braki magazynowe? Jeżeli tak to jak często i czym są powodowane? Jak wygląda polityka reklamacji, gwarancje wymiany towaru itd? – chcesz wiedzieć co może się dziać w sytuacjach trudnych, na co możesz liczyć, a na co nie?
REJESTRACJA W STOWARZYSZENIACH. Taka przynależność nakłada na firmy obowiązek respektowania właściwych procedur biznesowych i handlowych. Firma musi spełnić szereg warunków zanim stanie się członkiem takiego stowarzyszenia. Jest to dla Ciebie bardzo ważna informacja. Nie lekceważ tego.
STATUS PRAWNY SPÓŁKI W KRAJU, GDZIE PLANUJESZ DZIAŁAĆ. Czy firma posiada siedzibę na terenie tego kraju i czy jej działalność jest tu oficjalnie zgłoszona? Czy może ukryta jest gdzieś na Cyprze lub Kajmanach? Tu już nie ma żartów, musisz chronić swój własny tyłek, bo na linii frontu to Ty ze swoim biznesem się nadstawiasz. Czy produkty firmy mają odpowiednie certyfikaty odpowiadające normom kraju, w którym chcesz działać? Czy firma przypadkiem nie jest na indeksie zastrzeżeń Komisji Nadzoru Finansowego?
STATUS TWOICH ROZLICZEŃ FINANSOWYCH. Jak w tym przypadku wygląda prawo podatkowe? Co wolno Ci robić, jak to jest fakturowane, czy istnieją odpowiednie wpisy w działalności gospodarczej – czy jesteś legalnym przedsiębiorcą tudzież możesz naruszać prawo?
Jak widzisz, nie tylko obietnice zysków i przykłady osób, które już zarobiły pieniądze są brane pod uwagę w ocenie potencjału biznesowego firmy MLM. Obietnice składa się bardzo łatwo, zresztą nikt nie będzie o sobie mówił źle, a tylko to, że ktoś zarobił znaczy tyle, co nic, bo nie jest gwarancją, że zarobisz i Ty. A przynajmniej jest zbyt mglistą gwarancją. Nie kieruj się emocjami, podejdź do sprawy spokojnie. Używaj wyobraźni i chłodnej kalkulacji – ale nie bądź też zbyt pesymistyczny. Wynotuj przy ww. punktach odpowiedzi i przeanalizuj je. Rozsądek podpowie Ci jak postąpić. Osobiście wierzę w budzącą się ciekawość na tyle silną, żeby chciało się akcją sprawdzić co dalej. A entuzjazm i wiara przychodzą w trakcie działania, gdy pojawiają się pozytywne rezultaty.
Pozostaje najważniejsze pytanie – zwykle niezadawane przez nowe osoby – brzmi ono tak: kto, jak i w czym pomoże Ci w trakcie budowania Twojego biznesu sieciowego? Jest to tak ważny temat, że nie będę go tutaj omawiał szerzej. Wymaga on oddzielnej analizy i jest informacją tylko dla zainteresowanych.
Autor tekstu od ponad 20 lat aktywnie buduje swój biznes w systemie MLM na terenie wielu krajów. Brał aktywnie udział w tworzeniu pierwszych struktur sieciowych w Polsce w latach 90-tych, później na Ukrainie i w Rosji. Widział rozwój tego biznesu od podstaw na rynkach o różnym potencjale ekonomicznym. W tym czasie jego organizacje rozwinęły się na rynkach zachodniej i wschodniej Europy, a teraz rozwijają się nadal. Prowadzi wykłady w trzech językach i wie, że wiedza praktyczna jest dla osób działających w network marketingu bezcenna. Prowadzi ciekawy blog pod adresem: www.marekstaszko.pl.