źródło: Flickr.comZespół ISR Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Małopolskiej Szkoły Administracji Publicznej pod kierownictwem prof. Jerzego Hausnera, co kwartał sporządza raport dotyczący sytuacji makroekonomicznej i mikroekonomicznej w poszczególnych działach gospodarki oraz szacuje stopień zagrożenia upadłością „Instrument Szybkiego Reagowania”. Z najnowszych analiz wynika, że liczba upadłości będzie się powoli zmniejszać do początku 2015 roku.
„Dokonana ocena stopnia zagrożenia – tak w ujęciu retrospektywnym, jak i sporządzonych prognoz – nie uprawnia jednak do wycofania sygnału ostrzegawczego” – napisano. Autorzy Raportu ISR zaznaczają bowiem, że jeśli wzrost gospodarczy zahamuje na poziomie 2-3% to zagrożenie upadłością w 2014 roku może być podobne do sytuacji z ostatnich miesięcy. Skala upadłości zmniejszy się zauważalnie dopiero wtedy, gdy gospodarka będzie się rozwijała w tempie wyraźnie wyższym ponad 3% r/r. Zgodnie z prognozami makroekonomicznymi sytuacji takiej można się spodziewać dopiero w II połowie 2014 r.
Jednocześnie sytuacja przedsiębiorstw w najbliższych miesiącach będzie się mocno różnicować. – Korzystne impulsy koniunkturalne nie docierają do przedsiębiorstw w tym samym czasie i w równym stopniu – jest to mocno uzależnione także od ich usytuowania sektorowego i regionalnego – uważa prof. Hausner.
W przypadku działalności produkcyjnej nie należy się obawiać wzrostu zagrożenia upadłością nawet w ramach scenariusza pesymistycznego. Można również oczekiwać poprawy sytuacji przedsiębiorstw w transporcie i gospodarce magazynowej, które pozostawały w ostatnim okresie w odczuwalnej recesji. To refleks odczuwalnego już wzrostu produkcji przemysłowej.
ReklamaIstnieją jednak działy gospodarki, dla których prognoza stopnia zagrożenia jest gorsza. W najbliższym okresie – obok budownictwa – najtrudniejsza sytuacja będzie w usługach. – Choć zapewne i tu będziemy obserwować znaczące zróżnicowanie sytuacji i w części sektorów usługowych nastąpi odczuwalna poprawa. Wyraźna korzystna zmiana sytuacji w tym dziale będzie dopiero następstwem wzrostu dochodów gospodarstw domowych i spożycia indywidualnego, czego można oczekiwać w II połowie 2014 r. –podkreśla prof. Hausner.
W układzie regionalnym najnowszy Raport ISR wskazuje na wyraźnie trudniejszą niż przeciętna sytuację przedsiębiorstw w województwie dolnośląskim. Tam liczba postępowań upadłościowych – w świetle ostatnich dostępnych danych – wzrastała najszybciej.
Oprócz wysokiej dynamiki wzrostu PKB zespół ISR prognozuje kontynuację tendencji wzrostowej w przypadku sprzedaży detalicznej oraz popytu krajowego. Dynamika tych wskaźników osiągnie na przełomie 2014 i 2015 r. wartości przekraczające 6%.
Jednocześnie już początek 2015 roku może przynieść ujemną dynamikę produkcji przemysłowej. „Przewiduje się, iż w drugiej połowie 2014 r. widoczne będzie wyhamowanie dynamiki wzrostu produkcji przemysłowej, przy czym na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2015 dynamika ta może być ujemna” – napisano w raporcie. Prof. Hausner dodaje: – Nie możemy zatem być pewni, czy nie mamy do czynienia jedynie z bardzo przejściowym przejawem ożywienia gospodarczego. Niewątpliwie impuls koniunkturalny został wykreowany przez politykę pieniężną w I poł. 2013 r. Istotne obniżki stóp procentowych przełożyły się m.in. na spadek atrakcyjności depozytów, pojawienie się efektu zaspokojenia odroczonej konsumpcji. Czy jest to jednak wystarczające do utrwalenia się koniunktury?
ReklamaDla przedsiębiorstw rok 2014 to również okres przejściowy przed uruchomieniem nowej puli środków rozwojowych. – W ramach Nowej Perspektywy na lata2014-2020, nad której finalnym kształtem toczą się zawansowane prace, w trzech głównych programach, które będziemy realizować (Wiedza Edukacja Rozwój, Program Inteligentny Rozwój i Polska Wschodnia), planowana jest alokacja środków na poziomie 17,6 mld euro. Możemy się więc spodziewać istotnych impulsów dla wzrostu polskiej gospodarki – wskazuje Bożena Lublińska-Kasprzak, prezes PARP.
– Do czasu uruchomienia nowych programów operacyjnych, tzn. przez co najmniej 3 kwartały, dostępnych środków europejskich będzie wyjątkowo mało. Niewątpliwie oznacza to rok przełomu dla budownictwa. Przedsiębiorstwa, które przetrwają 2014 – a akurat w branży budowlanej, oprócz ciepłej zimy, niezbyt wiele skłania do optymizmu w ciągu najbliższych miesięcy – mogą w mojej ocenie liczyć na znaczącą poprawę sytuacji w roku kolejnym – ocenia Bartosz Kwiatkowski, członek panelu interpretacyjnego, poprzedzającego publikację Raportów ISR.
„Czynnikiem ryzyka, który może uprawdopodobniać mniejsze tempo wzrostu PKB niż wskazywane przez prezentowane prognozy punktowe jest możliwość, iż wzrost gospodarczy widoczny w ostatnich latach wywołany był w znacznej części oddziaływaniami o charakterze jednorazowym” –
napisano w Raporcie ISR. Na uwagę zasługuje jednak sprawdzalność scenariusza z poprzedniej edycji badań. – Podsumowując cały rok 2013 oceniam, że na tle innych znanych mi prognoz i modeli, ISR wykazywał się ponadprzeciętnie lepszymi wskazaniami co do kierunku i dynamiki zmian kluczowych parametrów makroekonomicznych. W szczególności należy zaakcentować trafne wskazanie w czasie tzw. „momentów zwrotnych”, czyli punktów i przedziałów czasowych, w których dochodzi do przełamywania trendu – uważa dr Stanisław Kluza, recenzent Raportów ISR.
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości od 2011 roku realizuje projekt systemowy Instrument Szybkiego Reagowania (ISR), skierowany do właścicieli, kadry zarządzającej oraz pracowników przedsiębiorstw, które potrzebują wsparcia w łagodzeniu skutków spowolnienia gospodarczego poprzez stworzenie narzędzi umożliwiających wczesną identyfikację zagrożeń oraz kompleksowe i adekwatne na nie reagowanie. Projekt został wpisany przez Ministerstwo Gospodarki do Polityki Nowej Szansy. Monitoring Zmiany Gospodarczej jest dla PARP niezbędnym narzędziem do zbudowania Instrumentu Wczesnego Ostrzegania i Szybkiego Reagowania pozwalającego na podejmowanie przez decydentów działań wyprzedzających, korygujących, a przede wszystkim obniżających koszty ekonomiczne i społeczne okresowych zakłóceń w funkcjonowaniu gospodarki. Instrument Szybkiego Reagowania jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Więcej informacji na temat projektu oraz raporty z badań znajdą Państwo na stronie internetowej www.isr.parp.gov.pl.