Konferencja w ramach Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości
Wachlarz imprez składających się na ŚTP jest każdego roku szeroki: od merytorycznych szkoleń i wykładów, poprzez konferencje i spotkania z przedsiębiorcami, po wystawy, przedstawienia i happeningi. Ich celem jest wspieranie przedsiębiorczych postaw, rozwijanie kreatywnych inicjatyw, które w efekcie dadzą impuls do powstawania nowych firm. Kampania odbywa się równolegle na całym świecie, a Polska z roku na rok jest jednym z jej liderów.
Światowy Tydzień Przedsiębiorczości, zainicjowany przez brytyjskiego premiera
Gordona Browna i amerykańską Kauffman Foundation, jest obecnie organizowany w 115 krajach świata. W tym roku w ramach akcji 24 000 organizacji partnerskich
planuje ponad 37 000 przedsięwzięć, a patronami krajowych edycji są m.in.
Prezydent USA Barack Obama, Premier Wielkiej Brytanii David Cameron i Premier Kanady Stephen Harper. W Polsce już po raz czwarty patronem honorowym ŚTP jest wicepremier Waldemar Pawlak. Koordynatorem polskiej edycji ŚTP jest PKPP Lewiatan i Forum Młodych Lewiatana, a także Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości, Fundacja FOR i Fundacja Polska Przedsiębiorcza.
Jednym z istotnych wydarzeń tegorocznej edycji ŚTP w naszym kraju jest
zorganizowana przez PKPP Lewiatan i Amway Polska konferencja „Czy Polacy są na pewno przedsiębiorczy?”
Według prognoz rządowych, jak i opinii reprezentantów różnych środowisk
promodernizacyjnych w Polsce, wysoko oceniana w Europie przedsiębiorczość
Polaków jest czynnikiem sprzyjającym rozwojowi cywilizacyjnemu naszego kraju. Wielkie nadzieje lokowane są zwłaszcza w ludziach młodych. Tymczasem wyniki
badań przygotowanych dla Amway Europe oraz osób i organizacji współpracujących z PKPP Lewiatan zdają się sugerować, że potencjał życiowej energii, przebojowości i gotowości do brania spraw we własne ręce w młodym pokoleniu może się
wyczerpywać. W poniższych podsumowaniach badań przedstawiamy bariery,
oczekiwania oraz różne aspekty przedsiębiorczości Polaków.
Polska przedsiębiorczość na tle Europy i świata – prof. Jerzy Cieślik, Akademia
Leona Koźmińskiego: – Analiza porównawcza aktywności przedsiębiorczej Polaków na tle Europy i świata pokazuje, że jeśli chodzi o liczbę przedsiębiorców, to biorąc pod uwagę osiągnięty poziom rozwoju, zbliżamy się do poziomu optymalnego. Obecnie miarą naszego sukcesu będzie zwiększenie udziału ambitnego, dynamicznego segmentu sektora MŚP. Oprócz firm high-tech będą to przedsiębiorstwa nastawione na szybki wzrost obrotów i zatrudnienia, aktywnie wychodzące na rynki międzynarodowe. Ambitne formy przedsiębiorczości mogą być atrakcyjną ścieżką kariery zawodowej dla młodych, wykształconych Polaków, w porównaniu do zatrudnienia w dużych korporacjach. W tym celu konieczne jest przewartościowanie polityki wspierania przedsiębiorczości i przejście od podejścia ilościowego w kierunku wzmacniania jakościowego segmentu polskich MŚP.
Konferencja w ramach Światowego Tygodnia Przedsiębiorczości
Przedsiębiorczość Polaków w świetle badań prof. Juliusz Gardawski, SGH: – Wysoki odsetek Polaków to ludzie zaradni, gotowi podejmować inicjatywy prywatne. Wśród pracowników wykonawczych i robotników odpowiedni wskaźnik sięga 20%. Gdy
podejmują rolę przedsiębiorców nieźle radzą sobie na rynku lecz odpowiada im
raczej działanie w pojedynkę, rzadko są skłonni tworzyć grupy producenckie itp.
Polscy przedsiębiorcy mają niezbyt wysoki poziom zaufania do ludzi (chociaż
wzrastający i wyższy niż wśród ogółu Polaków). Czują się nieco wyobcowani ze
społeczeństwa i nie ufają administracji państwowej, chociaż oczekują, że państwo będzie wspomagało przedsiębiorczość, rozpowszechniało innowacje itd.
Polacy mają pozytywny stosunek do samozatrudnienia, a jak inne nacje w
Europie? Badanie dla Amway Europe
W Europie ponad dwie trzecie (72%) ankietowanych w dwunastu państwach
wykazuje pozytywną postawę w stosunku do samozatrudnienia. Najwyższe
zanotowano w Danii (88%), najniższe w Turcji (65%) i Niemczech (61%). W Polsce jest to 68%, a wiec daleko nam do czołówki. Najbardziej entuzjastycznie do
samozatrudnienia podchodzą młodzi Polacy (14- 29 lat) – aż 80% z nich wyraża
pozytywne nastawienie do samozatrudnienia.
Niezależnie od udzielonej odpowiedzi, jedynie 6% respondentów w Polsce posiada własną firmę. Badania ukazują wielką przepaść pomiędzy chęcią prowadzenia
działalności gospodarczej (40%) a rzeczywistą liczbą osób prowadzących własną
firmę (6%). Przepaść ta jest największa pośród wszystkich państw europejskich,
które brały udział w badaniu. Średnio ponad jedna trzecia respondentów w Europie może wyobrazić sobie prowadzenie własnej firmy. W porównaniu do wyników
raportu z 2010 roku, potencjał samozatrudnienia w Europie pozostaje na
niezmienionym poziomie – niezależnie od obecnych problemów gospodarczych
wielu państw europejskich i kryzysu finansowego. Najwyższy jest w Szwajcarii (51%) i Turcji (50%). Najniższy na Ukrainie (35%) i w Niemczech 27%. W Polsce jest średni i wynosi 40%.
Europejczycy żądają informacji i edukacji wspierającej przedsiębiorczość – a Polacy? Badanie dla Amway Europe
Średnio 69% Europejczyków uważa, że edukacja jest bardzo ważna dla osób
prowadzących działalność gospodarczą. Tak samo uważa aż 68% Polaków. Swoje wykształcenie i szkolenia, przygotowujące do prowadzenia działalności biznesowej, bardzo dobrze oceniają Austriacy (56%) i Szwajcarzy (52%). Bez względu na
dostępne oferty, 47% respondentów z Europy (49% Polaków) uważa, że nie są
dobrze poinformowani o możliwościach edukacyjnych dla osób samozatrudnionych.
42% Europejczyków (46% Polaków) nie podjęłoby ryzyka związanego z
prowadzaniem własnej działalności gospodarczej ze względu na brak wiedzy
ekonomicznej. Więcej niż co trzecia osoba (35% w Europie, 40% w Polsce) ma wiele wątpliwości odnośnie własnych umiejętności i wiedzy, nie czuje się przygotowana do prowadzenia własnej firmy. 59% Europejczyków (66% Polaków) twierdzi, że
powinno być więcej programów edukacyjnych organizowanych przez instytucje
publiczne, przeznaczonych dla osób rozpoczynających prowadzenie działalności
gospodarczej.
Niezależność i samospełnienie są najbardziej atrakcyjnymi aspektami
samozatrudnienia zarówno w Europie jak i w Polsce. Badanie dla Amway Europe
Dla Europejczyków najważniejszymi powodami do rozpoczęcia prowadzenia
działalności gospodarczej są „niezależność od pracodawcy” (46%), w Polsce
podobnie – 47% oraz „samospełnienie, możliwość realizowania własnych
pomysłów” (38%), w Polsce podobnie – 36%. Według Raportu Amway co czwarty Europejczyk, w tym także Polak (24%) twierdzi, że powodem rozpoczęcia
prowadzenia własnej firmy jest „możliwość lepszego zrównoważenia życia
rodzinnego, zawodowego i czasu wolnego”. Oznacza to, że samozatrudnienie
i życie rodzinne nie muszą wzajemnie się wykluczać. Samozatrudnienie jest
postrzegane jako model zatrudnienia przyjazny rodzinie w całej Europie: dla 42% respondentów z dziećmi samozatrudnienie to realna alternatywa dla pracy na
etacie.
Młodzi Polacy a przedsiębiorczość – prof. Krystyna Szafraniec Uniwersytet im.
Mikołaja Kopernika w Toruniu: – Na początku przemian ustrojowych
przedsiębiorczość jawiła się Polakom jako jeden z bardziej zachęcających scenariuszy zawodowych i życiowych. Tylko wśród urodzonych w 1957 roku (ówczesnych 30
latków) liczba przedsiębiorców wzrosła w latach 1989-1999 ponad dziesięciokrotnie (z 1,3% do 11,8%). W drugiej dekadzie przemian młodzi Polacy nadal często deklarują chęć zakładania własnego biznesu, faktycznie jednak rolę tę podejmują nieliczni (od 2% wśród młodszych kategorii wiekowych do 6,5% wśród osób w wieku 25-30 lat). Najnowsze dane dotyczące młodzieży (badanie CBOS 2010) odnotowują spadek liczby tych, którzy perspektywę prowadzenia własnej firmy wykluczają oraz przyrost niezdecydowanych. Może to sugerować odwrócenie trendu i pewne zmiany, niemniej korporacyjny kontekst i finansowo-prawne otoczenie biznesu w zderzeniu z osobowościowymi charakterystykami młodego pokolenia i brakami kompetencyjnymi (wynikającymi głównie z systemu kształcenia) nakazują z dystansem odnosić się do możliwości zachodzenia tego typu zmian samoistnie. Jeśli więc przedsiębiorczość miałaby być alternatywą dla kurczących się możliwości rynku pracy w okresie kryzysu i wentylem bezpieczeństwa dla systemu, niezbędne byłyby intensywne działania głównych partnerów społecznych mające na celu nie tylko stworzenie zachęt dla przedsiębiorczości wśród młodzieży, lecz również jej kompetencyjne i mentalne przygotowanie.
Postawy przedsiębiorcze młodych ludzi w Polsce – Polska Agencja Rozwoju
Przedsiębiorczości: „Wyniki badania PARP pokazały, że zainteresowanych
prowadzeniem własnej działalności gospodarczej jest 31% osób w wieku 18-25 lat. Jednocześnie zauważono, że skłonność do założenia firmy rośnie wraz ze wzrostem wykształcenia respondenta. Plany większości młodych osób rozważających założenie firmy są mało konkretne i potwierdzają raczej otwarty stosunek do tego typu aktywności zawodowej. Przy podejmowaniu decyzji o założeniu firmy młodzi Polacy kierują się raczej szansą jaką widzą w prowadzeniu własnej działalności niż koniecznością. Za kluczowe w prowadzeniu przedsiębiorstwa umiejętności respondenci uznali te związane z pozyskaniem funduszy (58%) oraz umiejętność tworzenia strategii (56%).”
Czy przedsiębiorczości można nauczyć? – dr Anna Pawłowska, wydział zarządzania Uniwersytet Warszawski: – Istnieją badania, które wskazują, że trening
przedsiębiorczości związany z przekazywaniem wyłącznie wiedzy formalnej ma
pozytywny, ale stosunkowo mały wpływ na rozpoczęcie i efektywność prowadzenia własnego biznesu. Powstaje pytanie, co jeszcze można zrobić, aby stymulować
rozwój przedsiębiorczości? Zwłaszcza wśród młodych osób. Jeden z kierunków
poszukiwań odwołuje się do znaczenia zawodowego obrazu siebie, co jest
szczególnie istotne w przypadku osób młodych, dla których założenie własnej firmy często jest pierwszym miejscem pracy i zdobywania doświadczenia zawodowego. Zgodnie z tym podejściem, podjęcie aktywności przedsiębiorczej jest wynikiem
przekonań danej osoby, jakie cechy i umiejętności są potrzebne, aby być przedsiębiorcą, w jakim stopniu sama je posiada oraz jakie reguły obowiązują w pracy
przedsiębiorcy. Adekwatność tych przekonań z rzeczywistością może decydować o podjęciu decyzji o prowadzeniu własnej działalności gospodarczej oraz jej
efektywności. Oddziaływanie na wyobrażenia młodej osoby o przedsiębiorczości rozumianej jako wykonywany zawód, powinno więc stać się dodatkowym
elementem oddziaływań edukacyjnych współistniejących z tradycyjnymi praktykami szkoleniowymi.