Przez cztery lata funkcjonowania przepisu o obowiązku informowania urzędu o niebezpiecznym produkcie, przedsiębiorcy złożyli 209 dobrowolnych powiadomień. W 2004 roku było ich tylko 16, rok później – 34, a w 2006 – 51. W ubiegłym roku ich liczba wzrosła aż do 108. Ta tendencja świadczy o rosnącej świadomości profesjonalnych uczestników rynku w zakresie obowiązków na nich ciążących, ale i przywiązywania coraz większej wagi do zaufania ze strony konsumentów. Odpowiedzialni przedsiębiorcy nie działają bowiem tylko w oparciu o prawnie nałożone obowiązki, ale przede wszystkim dobrą praktykę.
Statystyki urzędu pokazują, że najwięcej dobrowolnych powiadomień dotyczy branży motoryzacyjnej – w 2007 roku było ich 71. Poza samochodami i motocyklami przekazane do UOKiK informacje dotyczyły przede wszystkim sprzętu AGD oraz zabawek. Ich rosnąca liczba pozwala domniemywać, że przedsiębiorcy mają świadomość, iż zatajenie informacji o potencjalnym ryzyku użytkowania ich produktów może spowodować utratę reputacji a w konsekwencji okazać się znacznie dotkliwszą karą niż ustawowe 100 tys. zł.
Przedsiębiorcy powinni sprawdzać jakość wytwarzanego asortymentu: analizować przebieg procesu produkcyjnego, poddawać rutynowym badaniom laboratoryjnym. Ponadto – jeszcze przed wprowadzeniem produktu na rynek – oznakować go tak, żeby konsument nie miał problemu z identyfikacją, kto jest odpowiedzialny za jego bezpieczeństwo. Kontroli bezpieczeństwa służy również systematyczna analiza skarg konsumentów i badania próbek produktów wprowadzanych na rynek.
Do ustawowych obowiązków należy modyfikacja procesu produkcyjnego, w ostateczności wycofanie wyrobów z obrotu. Niezmiernie istotne jest zaplanowanie kampanii dotyczącej wadliwego produktu od strony logistycznej – powiadomienie sieci sprzedaży oraz potencjalnych użytkowników. Konieczne jest opracowywanie komunikatów dla mediów, zamieszczanie ogłoszeń w prasie, wywieszanie plakatów w punktach handlowych, w których dostępne są dane produkty, uruchomienie infolinii, czy też informowanie o wadach produktów w witrynach internetowych. Standardem jest naprawa lub wymiana wadliwego produktu na sprawny albo zwrot pieniędzy.
Odpowiedzialni producenci lub dystrybutorzy, po określeniu ryzyka (ustalenie rodzaju zagrożenia, jego przyczyny oraz identyfikacji produktu modele, numer serii itp.), powinni również oszacować jego poziom. Pomocne w tym może okazać się skorzystanie z "przewodnika dla przedsiębiorców".
Przedsiębiorcy mają obowiązek powiadomić UOKiK o wykrytych wadach oraz działaniach naprawczych, jakie podjął lub zamierza podjąć. Informacje powinien przekazać do urzędu niezwłocznie. Wstrzymywanie się z podjęciem takich działań do czasu przygotowania kampanii naprawczej może zostać uznane przez prezesa UOKiK za naruszenie prawa.
Niezmiernie istotne jest zrozumienie przez przedsiębiorców, że wykrycie określonej wady, o ile się do niej przyznają i poniosą tego konsekwencje, nie musi prowadzić do utraty zaufania konsumentów.
Bliższe informacje na temat obowiązków związanych z procedurą zawiadamiania o produkcie niebezpiecznym przedsiębiorcy mogą uzyskać w Departamencie Nadzoru Rynku UOKiK pod numerem (22) 55 60 390. Zapytania drogą mailową należy kierować na adres: [email protected].
(Źródło: rzecznik prasowy UOKiK)